« strona główna

Sulibórz (do 1945 r. Gross Silber)

Lokalizacja

Sulibórz leży na północnym krańcu gminy oddalony od Recz o ok. 7 km Sąsiednie miejscowości to: Suliborek (ok. 4 km na południe), Bytowo w gm. Dobrzany (ok. 3 km na płn.-zachód). Wieś położona przy drodze łączącej Recz z Ińskiem na południowym skraju Pojezierza Ińskiego. W odległości ok. 1-2 km na wschód od wsi znajdują się 4 jeziora: Poźrzadło, Sicko, Zalane, Głębokie po północnej stronie jez. Sarnowo, po zachodniej Bytowo i Kurhany oraz rzeka Ina.

Historia

Wieś o metryce średniowiecznej, założona na prawie polskim, na tzw. surowym korzeniu przed 1296 r. "Sylber". W tym czasie powstał także kamienny (romański) kościół. Od XIV w. do k. XVIII w. Sulibórz stanowił własność rodu von Wedel.

Wieś została zniszczona w 1410 r. podczas wojny polsko-krzyżackiej; w 1491 r. wymienia się proboszcza Johanna Schrödera, któremu powierzono zarząd świątyni na trzy lata. Patronami kościoła byli zawsze właściciele majątku w Suliborzu. W 1492 r. występuje w źródłach jako "Groten Silber". Podczas wojny trzydziestoletniej (1618-1648) Sulibórz został doszczętnie zniszczony przez wojska cesarskie.

W 1714 r. właścicielem wsi był Adam Matz v. Wedel. W 1748 r pożar strawił prawie cały Sulibórz. W 1744 r. do szkoły uczęszczało 34 dzieci Pod koniec XVIII w. Wedlowie sprzedali majątek rodzinie Zimmermann (urzędnicy królewscy).

W 1816 r. po reformie administracyjnej w Prusach wieś przyłączono do powiatu Szadzko w prowincji pomorskiej (odłączając tym samym od Brandenburgii). W 1832 r. majątek ziemski Sulibórz stał się własnością Alberta A. Mätzke. W 1859 r.

W 1878 r. majątek nabył von Rabe z Berlina, znacznie rozbudował folwark (gorzelnia) liczący wówczas 1043 ha. W l. 20 XX w. majątek przejęła rodzina Büttner, w jej rękach do 1945 r. Przez wieś przebiegała linia kolejowa z Dobrzan przez Bytowo, Sulibórz do Poźrzadła z przystankiem w Suliborzu.

W 1945 r. wieś znalazła się na linii frontu, zrujnowana została większość zabudowań ? głownie zagród chłopskich, kościół, pałac. Wieś została zasiedlona z dość znacznym opóźnieniem. Majątek upaństwowiono, później funkcjonowała tu RSP potem powstało PGR, od 1991 r. (likwidacja PGR-ów) w zasobach AWRSP. Obecnie częściowo wydzierżawiony.

Sołtys

Kamila Czerwińska
Sulibórz
73-210 Recz